MỘT CÂU HỎI CƠ BẢN VỀ VIRUS COVID-19 CHƯA CÓ LỜI GIẢI

Thế giới thực sự đã chi rất nhiều nguồn lực vào nghiên cứu, hoàn thiện vũ khí xe tăng, đại bác, máy bay chiến đấu, tên lửa, bom nguyên tử, hạt nhân. Trong khi cho đến nay những hiểu biết cơ bản của chúng ta về con virus, loài vật nhỏ bé nhất tồn tại trên hành tinh này lại rất ít, thực sự khiêm tốn. Một ví dụ cụ thể:  Đối với câu hỏi “Trong thời gian ủ bệnh, chưa xuất hiện triệu chứng, người ủ bệnh có truyền, phát tán virus hay không?”. Có nghĩa là người ủ bệnh, có chứa covid-19 nhưng chưa sốt, chưa ho có khả năng gây lây nhiễm sang cho người tiếp xúc với họ hay không?

Cho đến nay khá nhiều các chuyên gia thuộc các cơ quan khoa học tầm cỡ cho rằng thời gian ủ bệnh, không thể gây lây nhiễm. Chỉ khi xuất hiện triệu chứng (thân nhiệt cao, ho) mới gây lây nhiễm. Ví dụ Cơ quan Y tế Công cộng Thụy Điển (PHAS), Viện Dị ứng và Truyền nhiễm Quốc gia Mỹ, Viện Rober Koch (RKI) của chính phủ Đức, phụ trách y tế công cộng, bệnh viện Đại học Charité ở Berlin, Trường Y tế Công cộng Harvard, Đại học Toronto v.v.. (nguồn: https://vnexpress.net/suc-khoe/chua-khang-dinh-ncov-lay-lan-trong-giai-doan-u-benh-4051486.html). Tạm gọi họ thuộc trường phái Âu – Mỹ.

Trái ngược, các chuyên gia Trung Quốc cho rằng người trong thời gian ủ bệnh có thể vẫn phát tán, lây truyền nếu tiếp xúc với người ủ bệnh.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết lây bệnh khi không có triệu chứng "chiếm một phần rất nhỏ" trong một đại dịch bệnh truyền nhiễm. Đây là quan điểm trung gian, ở giữa, không rõ ràng.

Trả lời chính xác cho câu hỏi này là vô cùng quan trọng. Vì chúng ta có thể tiết kiệm một nguồn lực khổng lồ trong chống và dập dịch Covid-19. Chúng ta sẽ không bị rơi vào khủng hoảng quá tải vì thiếu phương tiện, thuốc, máy móc, thiết bị, bác sĩ bởi  những bóng ma không rõ cụ thể. Vì nước Ý đã phải “bỏ mặc người già để cứu người trẻ”. Trả lời chính xác cho câu hỏi này sẽ cho thấy có cần thiết hay không phải ban hành lệnh cấm đi lại, phong tỏa đối với một thành phố hay một đất nước, cụ thể là thành phố Vũ Hán, vùng Lombardy ở Ý và nước Cộng hòa Séc, hay việc cho các cháu học sinh nghỉ học dài như Việt Nam hiện nay.

Nếu câu trả lời khoa học nghiêng về phía Trung Quốc, thì việc BAN HÀNH LỆNH PHONG TỎA, CẤM ĐI LẠI GIỮA CÁC THÀNH PHỐ HOẶC CÁC QUỐC GIA LÀ ĐÚNG, LÀ CẦN THIẾT. Vì thời gian khỏe mạnh “giả tạo”, chưa xuất hiện thân nhiệt, chưa ho vẫn phát tán rất nhiều virus Covid-19 ra ngoài, nguy hại cho những người tiếp xúc. Nhiều lây nhiễm trong thời gian qua đã ủng hộ cho quan điểm của các chuyên gia Trung Quốc. Cụ thể, chỉ những người không có sốt, qua kiểm tra thân nhiệt mới được lên cabin vào máy bay, tuy nhiên khá nhiều trường hợp nhiễm bệnh là do ở trong máy bay có người ủ bệnh cùng đi.

Nếu câu trả lời khoa học nghiêng về phía các nhà khoa học Âu – Mỹ, thì việc BAN HÀNH LỆNH PHONG TỎA, CẤM ĐI LẠI GIỮA CÁC THÀNH PHỐ HOẶC CÁC QUỐC GIA LÀ KHÔNG HIỆU QUẢ. Vì chỉ  những người có sốt, có ho mới có thể truyền bệnh, gây nguy hiểm vậy tại sao không tập trung nguồn lực vào cho những người có sốt, có ho việc gì lại phân tán nguồn lực vốn đã eo hẹp vào cho các đám đông bóng ma? Chúng ta có thể ban hành những cơ chế, chính sách để những người có thân nhiệt cao, có ho tự họ tách ra khỏi đám đông, để cách ly và điều trị họ? Xử lý một số lượng nhỏ vô cùng dễ hơn là việc xử lý một đám đông khổng lồ.

Khái niệm “đám đông bóng ma” trong đại dịch Covid-19 mời bạn đọc kích chuột vào cụm từ đó.

Trân trọng cám ơn bạn đọc.

Nguyễn Đức Thắng, Hà Nội ngày 13/3/2020.